کولیت روده یا کولیت اولسراتیو چیست؟علائم، تشخیص و روش های درمانی

کولیت اولسراتیو (کولیت زخمی) یک بیماری التهابی روده است که به دلیل حمله اشتباه گلبول های سفید باعث ایجاد زخم و التهاب طولانی در دستگاه گوارش می شود. کولیت بر روی روده بزرگ به مرور زمان ظاهر می شود.این بیماری معمولا درمان قطعی ندارد اما می توان آن را به سمت بهبودی و درمان، کنترل نمود. علائم کولیت اولسراتیو شبیه به بیماری کرون بوده و در هر فرد متفاوت است. نشانه های این بیماری بستگی به میزان التهاب و مکان ایجاد آن دارد و ممکن است با گذشت زمان تغییر کنند اما به طور معمول شامل موارد زیر است:

• اسهال (اغلب اسهال خونی)
• درد شکم
• تانسموس
• کاهش رشد در کودکان
• خون در مدفوع
• کاهش وزن
• خستگی
• بی اختیاری در دفع

هم چنین ممکن است باعث پوکی استخوان، درد مفاصل، مشکلات پوستی، زخم های دهان، التهاب چشم و حالت تهوع نیز شود.

تفاوت بیماری کرون روده و کولیت روده

کولیت اولسراتیو فقط بر روی روده بزرگ (کولون) و راست روده (رکتوم) تاثیر می گذارد، اما کرون ممکن است هر قسمتی از دستگاه گوارش شما را درگیر کند. هم برای کولیت اولسراتیو و هم کرون علت خاصی کشف نشده، ممکن است حتی تا چند سال فرد مبتلا متوجه این بیماری نشود و بعدها علائم این بیماری مانند یبوست، اسهال و…ظاهر شود.

علت ابتلا به کولیت روده

هنوز هیچ دلیل قطعی و مطمئنی برای این بیماری شناخته نشده اما ممکن است بخاطر واکنش های بیش از اندازه سیستم ایمنی بدن به برخی از باکتری های طبیعی موجود در دستگاه گوارش باشد. کولیت اولسراتیو می تواند ارثی نیز باشد. استرس به عنوان عامل اصلی ابتلا به این بیماری نمی باشد اما می تواند آن را تشدید کند.

تشخیص کولیت روده

برای تشخیص این بیماری معاینه و آزمایش هایی مانند کولونوسکوپی، آزمایش خون، معاینه مقعد، آزمایش مدفوع و…   لازم است. این آزمایش ها کمک می کند تا پزشک شما کاملا متوجه شود که بیماری شما کولیت روده است. چون علائم این بیماری با کرون روده، سندروم روده تحریک پذیر و یا دیورتیکولیت مشابه است، ممکن است در تشخیص دچار اشتباه شوند.

بیشتر مواقع برای تشخیص این بیماری و هم چنین برای فهمیدن این موضوع که بیمار مبتلا به کولیت دچار سرطان کولون نشده از کولونوسکوپی استفاده می کنند. در این روش پزشک به وسیله ابزاری باریک داخل روده بزرگ شما را معاینه و در صورت لزوم نمونه برداری می کند.

• بوسیله آزمایش خون وجود عفونت و یا التهاب را بررسی می کنند.
• از طریق آزمایش مدفوع نیز وجود عفونت و یا خون در مدفوع بررسی می شود.

درمان کولیت روده ( درمان گیاهی، جراحی کولیت، درمان خانگی)

مهم ترین نکته در درمان کولیت روده پرهیز غذایی و رعایت رژیم غذایی است افراد باید از خوردن غذاهای سرخ شده و دارای فیبر بالا خودداری کنند. بهتر است تعداد وعده های غذایی زیاد و حجم غذا کم شود.

درمان دارویی کولیت روده

اگر علائم کولیت خفیف باشد بیمار می تواند از داروهای بدون نسخه مثل ایمیدیوم استفاده کندT اما قبل از مصرف این دارو حتما با پزشک متخصص مشورت شود. اما در بعضی موارد داروهای نسخه ای مانند آمینوسالیسیلات‌ها و داروهای استروئیدی (داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی) لازم است تا پاسخ ایمنی بدن را کاهش دهند.این داروها باعث درمان قطعی کولیت نمی شوند اما علائم بیماری را کاهش می دهند و از پیشرفت آن جلوگیری می کنند.مقدار و نحوه مصرف داروها حتما باید تحت نظر پزشک تنظیم شود.

درمان کولیت روده از طریق جراحی

اگر علائم بیماری رفته رفته شدیدتر شود و داروها نیز هیچ کمکی به بهبود آن نکند لازم است که برای برداشتن روده بزرگ عمل جراحی انجام شود تا از سرطان روده بزرگ هم جلوگیری شود. این عمل همان کولکتومی یا حذف روده بزرگ است.با توجه به عواملی مانند سن بیمار، میزان پیشرفت بیماری و سلامت کلی بیمار از یکی از دو روش جراحی استفاده میشود: در روش اول کل روده بزرگ حذف می شود و سپس برای تخلیه ضایعات یک کیسه خارجی ایجاد می شود که به پوست وصل است.

اما در روش دوم با استفاده از روش های جدید جراحی یک کیسه داخلی در روده کوچک ایجاد می کنند که به عضله مقعد وصل است.

درمان خانگی کولیت اولسراتیو

ورزش منظم و تغییر در سبک زندگی توسط خود فرد، از روش های بهبود علائم بیماری است.فرد بیمار باید یک رژیم سالم و آرام بخش داشته باشد که بتواند در طول روز انرژی بدن خود را تامین کند زیرا این بیماری باعث کاهش اشتها در بیمار می شود. سعی کنید غذاهای نرم و ملایم را نسبت به غذاهای تند و فیبردار بیشتر مصرف کنید. همچنین اگر در تحمل لاکتوز دچار مشکل هستید با توصیه پزشک خود مصرف لبنیات را محدود کنید.

• مصرف سیگار و الکل ممنوع
• پرهیز از خوردن نوشابه های گازدار، کافئین، و وعده های بزرگ غذایی
• کاهش مصرف لبنیات
• پروتئین و ویتامین c مصرف کنید
• مصرف مایعات و آب کافی
• ورزش منظم و دوری از استرس
• اسید های چرب مگا ۳ به دلیل خاصیت ضد التهابی که دارند بسیار مفیدند.
• مصرف دمنوش های چای سبز، چای بابونه، شیرین بیان، چای زردچوبه
• زردچوبه به دلیل دارا بودن خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی می تواند در بهبود التهاب کولیت اولسراتیو مفید باشد.
  

درمان های خانگی به تنهایی در پیشگیری از بیماری کارساز نیستند ولی می توانند از تشدید آن جلوگیری کنند. بهتر است در رژیم غذایی خود مواد لبنی و غذاهای چرب و پرفیبر،الکل، غذاهای تند، نوشیدنی های گازدار و دارای کافئین را محدود کنید و به جای آن نوشیدن آب و مایعات فراوان، مصرف مولتی ویتامین و مکمل های پروتئینی را جایگزین نمایید. هم چنین انجام ورزش منظم و فعالیت های بدنی نیز در کاهش استرس که از علت های اصلی این بیماری است موثر می باشد.

درمان کولیت با بره موم (درمان سنتی کولیت)

بره موم از داروهای قدیمی می باشد که نوعی صمغ سخت است و با حرارت و گرم شدن حالت چسبناک می گیرد. بره موم توسط زنبورهای عسل ساخته می شود. این ماده برای درمان دیابت،سرطان و فشارخون مفید است و به شکل های مختلف قطره، کپسول و قرص در بازار موجود است.استفاده از بره موم در طولانی مدت باعث قوی تر شدن گلبول های سفید می شود، هم چنین برای از بین بردن عفونت های بدن هم مفید است. اما هنگام استفاده از این ماده مفید برای درمان کولیت روده باید توجه داشت که بره موم باید به طور منظم و مرتب و مداوم مصرف شود تا نتیجه حاصل شود. بهتر است برای این منظور کپسول بره موم و یا عسل بره موم (ترکیب عسل و بره موم) را استفاده کنید. البته ذکر این نکته بسیار مهم است که با توجه به انرژی زیادی که پس از خوردن عسل بره موم در بدن فرد ایجاد می شود، حتما با احتیاط و تحت نظر پزشک طب سنتی این ماده را مصرف کنید.

آیا کولیت روده کشنده است؟

کولیت روده یا به طور کلی بیماری های التهابی روده، معمولا باعث مرگ بیمار نمی شوند ولی هنگامی که التهاب آنقدر زیاد شود که تمام روده را درگیر کرده و بدن بیمار به دارو جواب نداد، نیاز به عمل جراحی می باشد. در این حالت اگر بیمار از جراحی صرف نظر کند در عرض چند روز ممکن است جان خود را از دست بدهد.

این بیماری اگرچه درمان قطعی ندارد اما با مصرف دارو قابل کنترل است و می توان جلوی عوارض آن را گرفت. از آنجایی که کولیت روده دائما خاموش و فعال می شود، بیمار نباید در دوره خاموشی، سرخودانه مصرف داروهای خود را قطع کند.پس کولیت روده کشنده نیست و باعث مرگ نخواهد شد ولی می تواند باعث بروز مشکلات و عوارض بسیاری در سیستم بدنی بیمار شود.