هموروئید یا بواسیر در بارداری، علت ها، علائم و درمان

در این صفحه قصد داریم به بررسی علت ها، علائم، عوارض و انواع روش های درمان هموروئید در بارداری بپردازیم.

بارداری یکی از شیرین ترین و در عین  حال حساس ترین دوران زندگی زنان است که در این دوران دچار تغییر و تحول های شدید روحی و جسمی میشوند.

 یکی از مشکلات شایع در این دوران ابتلا به بیماری بواسیر است. علائم بواسیر در بارداری ممکن است، شامل خونریزی، درد، خارش و سوزش مقعد باشد. تحمل این علائم در کنار عوارض بارداری مشکل ساز و آزار دهنده است. در ادامه این بحث قصد داریم، شما را با بهترین روش سریع و سرپایی درمان این بیماری آشنا کنیم.

بواسیر یا هموروئید چیست؟

بواسیر با هموروئید شایع ترین عارضه مقعدی است و تقریباً نیمی از زنان باردار این بیماری را با شدت ها و علائم مختلفی تجربه می کنند. 

بیماری بواسیر به تورم یا گشاد شدن دیواره سیاهرگ های کانال مقعد و یا خارج از آن اطلاق میشود. هموروئید ها شبکه ای از سیاهرگ ها هستند که در اثر اعمال فشار دیواره آنها متورم و گشاد میشوند، به این بیماری بواسیر گفته میشود. سیاهرگ های متورم شده، شبیه به زائده های گوشتی از مقعد خارج میشوند.

مطالعه کنید : بواسیر چیست؟ یا هموروئید چیست؟

انواع بواسیر یا هموروئید

انواع این بیماری بسته به اینکه داخل یا خارج از مقعد قرار دارد، به دو نوع زیر تقسیم میشود:

• هموروئید یا بواسیر داخلی: این نوع هموروئید داخل کانال مقعد یا همان رکتوم قرار داشته و بسته به میزان بیرون زدگی بواسیر در ۴ درجه مختلف دسته بندی میشود.

مطالعه کنید : درمان بواسیر داخلی

• هموروئید یا بواسیر خارجی: اگر زائده متورم شده خارج از کانال مقعد و بر روی دریچه ی آن ایجاد شود، بواسیر از نوع خارجی است.

مطالعه کنید : درمان بواسیر خارجی

• بواسیر خونی : اگر بواسیر دچار خونریزی شود، از نوع خونی است. در این موارد خراشیدن سطح هموروئید در اثر عبور مدفوع منجر به خونریزی می گردد.

علت هموروئید در بارداری

این بیماری به خصوص در سه ماهه سوم بارداری شایع است.

وارد شدن فشار به مقعد مهمترین علت این بیماری است. از عواملی که باعث ایجاد فشار به این ناحیه از بدن میشوند، میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:

افزایش وزن

افزایش وزن بدن در بارداری به خصوص در ماه های آخر کاملاً طبیعی است، اما این اضافه وزن و افزایش حجم رحم می تواند فشار بسیار زیادی را به ناحیه مقعدی وارد آورد. به همین جهت یکی از مهمترین علت های هموروئید اضافه وزن بدن است. به زنان باردار توصیه می شود تا حد ممکن افزایش وزن خود را کنترل کنند.

بی تحرکی

زنان در این دوران مدت زیادی از روز را می نشینند و تحرک بسیار کمتری نسبت به قبل دارند. این عمل موجب میشود، حرکات روده کاهش یابد و باعث ایجاد یبوست شود. یبوست مزمن هم بی شک هموروئید را در پی خواهد داشت. 

ترشح هورمون 

در دوران بارداری حجم بسیار زیادی از هورمون های مختلف به خصوص پروژسترون در بدن ترشح میشود. ترشح هورمون ها می تواند عملکرد طبیعی روده را دچار اختلال کرده و باعث ایجاد یبوست و هموروئید شود. این هورمون ها باعث شد ورم کردن  و شل شدن دیواره عروق میشود.

مصرف مکمل های دوران بارداری به خصوص آهن از دیگر عوامل ابتلا به یبوست است.

افزایش حجم خون در رگ ها

در دوران بارداری حجم خون در رگ ها به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. این مورد می تواند باعث وارد شدن فشار به دیواره رگ ها شود در نتیجه احتمال ابتلا به بواسیر چند برابر افزایش پیدا میکند.

مطالعه کنید : بواسیر در زنان

علائم بواسیر یا هموروئید در بارداری

مادران باردار ممکن است علائم مختلف و با شدت های متفاوتی  را تجربه کنند. مهمترین علائم این بیماری عبارتند از :

درد بواسیر در بارداری

از آنجایی که مقعد ناحیه حساس و اعصاب است،هر آسیبی می‌تواند درد شدیدی را ایجاد کند بنابراین شایع ترین علامت این بیماری درد شدیدی که در ناحیه مقعد ایجاد میشود. ممکن از این درد با دفع مدفوع هنگام نشستن شدت گیرد.

بیرون زدگی بواسیر بارداری

همانطور که ذکر شد بواسیر داخلی شبیه به گوشت اضافه و به تدریج از مقعد بیرون میزند. این زائده ممکن است خارج از مقعد قرار داشته باشد و یا  درد شدیدی را ایجاد کرده و یا حتی بدون درد باشد.

خونریزی یا خون در مدفوع

خونریزی تقریبا در .تمام مراحل این بیماری حتی وقتی که بیمار هیچ دردی را احساس نمی کند، وجود دارد.

خونریزی بواسیر به رنگ روشن قرمز است چرا که از ناحیه انتهای مقعد خارج میشود. این خونریزی با دفع مدفوع شدت می گیرد.

خارش و سوزش

بواسیر موجب می شود که بیمار نتواند ناحیه مقعد را به خوبی تمیز کند بنابراین احساس خارش و سوزش بعد از ابتلا به بیماری طبیعی است.

عکس بواسیر در بارداری

با دقت در عکس های زیر می توانید با شکل ظاهری این بیماری آشنا شوید.

مطالعه کنید : عکس بواسیر

عوارض

عوارض این بیماری که معمولاً در اثر درمان کردن آن ایجاد می‌شود عبارتند از :

• کم خونی
• درد شدید
• عفونت
• بیرون زدن زائده و مسدود کردن دریچه مقعدی

آیا بواسیر در بارداری خطرناک است؟

شاید بواسیر درد شدید را ایجاد کند اما به طور کلی بواسیر از بیماری‌های کشنده و خطرناک نیست  و معمولاً از عوارض جدی برای جنین ایجاد نمی کند. با این حال میزان خطرناک بودن بیماری برای جنین باید توسط پزشک مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد، زیرا خونریزی شدید مادر ممکن است عوارضی را برای جنین به همراه داشته باشد.

بنابراین در صورتی که از این بیماری رنج می برید، باید هرچه سریعتر به پزشک متخصص مشورت نمایید.

پیشگیری

• مصرف فیبر : مهمترین علت بواسیر یبوست است  پو برای جلوگیری از یبوست بهترین راه مصرف فیبر است. فیبر را می توانید با مصرف انواع میوه ها، سبزیجات و غلات در رژیم غذایی خود بگنجانید. هر فرد باید به طور متوسط ۳۰ الی ۳۵ گرم در روز مصرف کند.
•  نوشیدن آب : آب و مایعات کافی می توانند با نرم کردن مدفوع از یبوست جلوگیری کند. مصرف حداقل ۱۰ لیوان آب در طول روز برای زنان باردار اجباری است.
• تحرک : به زنان باردار توصیه می‌شود برای جلوگیری از یبوست در روی کافی داشته باشد و حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنند. ورزش می تواند حرکات روده را تنظیم کرده و از یبوست جلوگیری کند.
• وزن متعادل: اضافه وزن و چاقی ابتلا به بیماری های مختلف را ندارد. زنان باردار توصیه می‌شود تا حد ممکن و وزن خود را در حالت ایده آل حفظ کنند.
• پرهیز از زور زدن در توالت: این موضوع می‌تواند احتمال ابتلا به بواسیر را افزایش دهد پس باید از انجام آن بپرهیزید.
• تاخیر در دفع : تاخیر در دفع مدفوع باعث ایجاد یبوست شده و خطر ابتلا به بواسیر افزایش می دهد.

مراجعه به پزشک

در صورتی که هر یک از علائم  این بیماری تجربه می کنید، سریعاً برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید. برای تشخیص این بیماری می‌تواند از پزشک عمومی یا متخصص زنان کمک بگیرید. برای درمان باید فقط به متخصص جراح عمومی مراجعه کنید.

از انجام هرگونه خود درمانی یا مصرف داروهای گیاهی بدون مشورت با پزشک به شدت پرهیز کنید! هر گونه خود درمانی می‌تواند به جنین شما آسیب وارد کند.

مطالعه کنید : مرکز لیزر بواسیر یا هموروئید در تهران، کلینیکها و بیمارستان های دولتی

تشخیص

تشخیص بیماری معمولا بررسی علائم اولیه و معاینه مقعدی انجام میشود. برای بررسی معمولا دکتر بواسیر از روش معاینه انگشتی استفاده می‌کند. از آنجا که بافت بواسیر با بافت سایر نواحی مقعد متفاوت است معمولاً تشخیص بیماری کار مشکلی نیست.

در مواردی نیز معاینه مقعد توسط وسیله‌ای به نام آناسکوپ انجام می شود.در صورت لزوم ممکن است در جهت تشخیص علت این بیماری انجام کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی را نیز تجویز کند.

درمان بواسیر در بارداری

خوشبختانه برای درمان بواسیر با داروهای مختلفی وجود دارد و نیز این نگرانی در این موارد نیست. از آنجایی که بارداری دوران حساسی است درمان بیماری نیز بسته به وضعیت روش‌های مختلف انجام می‌شود.

از بین بردن قطعی بواسیر باید بیمار در جراحی قرار گیرد،از آنجایی که جراحی و دریافت داروی بیهوشی ممکن است برای مادر و جنین مضر باشد. امروزه از روش نوین درمان یعنی لیزر برای از بین بردن هموروئید بارداری استفاده میشود.

در ادامه به بررسی روشهای مختلف درمان این بیماری می پردازیم؛

درمان با لیزر 

در این روش اضافه بواسیر توسط لیزر برش داده شده از مقعد خارج میشود.

لیزر درمانی بهترین روش قطعی و سریع برای از بین بردن هموروئید بارداری است. لیزر در مورد می توانید در کلینیک پزشک به صورت سرپایی بدون نیاز به دریافت داروی بیهوشی انجام دهید.

کل فرایند لیزر در کمتر از نیم ساعت انجام میشود و بعد از انجام لیزر هم نیاز به بستری و یا مراقبتهای ویژه نیست.

تحقیقات نشان داده، اشعه لیزر به هیچ وجه برای جنین و مادر مضر نبوده و هیچ عوارض بعدی را نیز در پی نخواهد داشت.

از طرفی نور لیزر حین برش خروجی اعصاب و عروق آسیب دیده را سوزانده و ایجاد درد و خونریزی جلوگیری می نماید.

از مزایای درمانی می توانید به این موارد اشاره کنیم؛

• سرپایی بدون نیاز به بستری
• هزینه مناسب
• بدون درد و خونریزی
• پیشگیری از عوارضی مثل عفونت یا بی اختیاری
• درمان قطعی و موثر در کمتر از نیم ساعت

مطالعه کنید : عمل بواسیر با لیزر

جراحی

در این روش زائده هموروئیدی با استفاده از تیغ جراحی بریده شده و از مقعد خارج میشود. جراحی را باید در بیمارستان و تحت بیهوشی انجام داد. تزریق این دارو برای مادران باردار مضر است.

جراحی هموروئید برای مادران باردار ممنوع است!  حتی اگر قصد انجام چنین جراحی را دارید، باید تا بعد از زایمان درد و عوارض هموروئید را تحمل و بعد از انجام زایمان برای جراحی هموروئید اقدام کنید.

از عوارض این جراحی می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• درد و خونریزی
• خطر عوارضی مثل عفونت یا بی اختیاری ادرار و مدفوع
• بستری در بیمارستان
• صرف زمان و هزینه بیشتر
• احتمال عود مجدد بیماری

مطالعه کنید : عمل هموروئید چگونه است؟

شیاف آنتی هموروئید

شیاف آنتی هموروئید درمان قطعی این بیماری نیست. اما میتواند درد، سوزش و خارش و التهاب هموروئید را کاهش دهد. از آنجایی که تاثیرات این شیاف به طور دقیق بر روی جنین مشخص نیست! باید قبل از مصرف آن حتما با پزشک مشورت کنید تا با توجه وضعیت هر شخص مصرف این دارو تجویز شود.

پماد آنتی هموروئید

یکی از روش های تسکین علائم این بیماری مصرف پماد است. مهمترین پمادی که برای درمان توصیه می شود، آنتی هموروئید است. این پماد را می‌توان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد اما از آن جایی که تحقیقات کافی در مورد  تاثیرات محتویات این پماد برای مادر و جنین انجام نشده است. بهتر است، قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

طب سنتی و روشهای خانگی

بسیاری از مادران باردار ترجیح می دهند با روش های خانگی و سنتی درمان شوند. متاسفانه هیچ روش خانگی یا دارویی یا طب سنتی برای از بین بردن این بیماری وجود ندارد.

بواسیر باید یکی از این روش ها کوچک نشده و از بین نمیرود. ولی با این حال انجام روش های خانگی سنتی تا حدود می تواند در برطرف کردن علائم بیماری موثر باشد.

ولی با این حال به همه مادران توصیه می‌کنیم قبل از انجام هر فعالیت حتماً با پزشک خود مشورت کنند، زیرا که مصرف داروهای گیاهی نیز ممکن است برای جنین شما مضر بوده و یا حتی باعث سقط جنین شود.

در ادامه با چند روش خانگی و سنتی که برای بیماری توصیه می شود آشنا خواهید شد.

• نشستن در آب گرم: گرما می تواند سرعت گردش خون در رگها را افزایش داده و باعث کاهش فوری درد شود. برای این منظور یک لگن یا وان را از آب گرم پر کنید و برای ۲۰ دقیقه در آن بنشینید. این روش تاثیر موقتی داشته و برای مدتی کوتاه درد را تسکین میدهد .

هشدار : از ریختن بتادین در آب پرهیز کنید. بتادین برای جنین مضر است.

• کمپرس یخ: سرما نیز می‌تواند باعث کاهش فوری درد شما شود. برای منظور یک کیسه یا یخ را بر روی موضع قرار دهید و منتظر کاهش درد باشید.
• سرکه سیب: استفاده از سرکه سیب با خواص ضدعفونی کننده که دارد می‌تواند از عفونت پیشگیری کند. برای این منظور پنبه را به سرکه سیب آغشته کرده و در این ناحیه استعمال نمایید.
• درمان یبوست: یکی از روش‌های خانگی این است که شما یبوست را به سرعت درمان کنیم و از پیشرفت بیشتر بیماری جلوگیری کنید. برای این منظور از فیبر در طول روز استفاده کنید و با مشورت پزشک از ملین های طبیعی نیز استفاده کنید.
• آلوئه ورا: این گیاه خواص ضد التهابی داشته و می‌تواند در کاهش التهاب موثر باشد.
• روغن درخت چای: خاصیت ضد عفونی کننده ضد التهاب دارد میتواند مقعد را ضدعفونی کند. برای استعمال این روغن باید آن را نسبت ۳ به ۱ با روغن زیتون و آب مخلوط کنید و برای مقعد استعمال نمایید.

هشدار: از مصرف روغن کرچک به دلیل افزایش انقباضات رحمی اجتناب کنید.

انجام نکات زیر را جدی بگیرید:

• بعد از بیدار شدن از خواب یک لیوان آب ولرم بنوشید.
• هرروز غذاهای پر فیبر سالاد استفاده کنید.
• از مصرف فست فود بپرهیزید.
• پیاده روی کنید.
• روزی ۳قاشق روغن زیتون بخورید.
• کاهش مصرف چای نوشابه باعث تشدید یبوست میشود.
• انجام حرکات یوگا
• اگر هنگام نشستن درد دارید،از تشکهای دوناتی شکل استفاده کنید.

هشدار: قبل از مصرف ملین ها با پزشک مشورت کنید بعضی از این ملین ها باعث احتباس مایعات و خون در بدن می شود و این ممکن است برای شما مضر باشد.

سوالات متداول