علت ” آبسه مقعدی” چیست؟ علائم و بهترین درمان + عکس

در ادامه این صفحه به بررس بیماری آبسه مقعدی، علت و علائم و روشهای موثر درمان آبسه مقعد می پردازیم.

آبسه مقعدی ( آبسه آنورکتال) نوع نسبتاً شایعی از بیماری های مقعدی است. این بیماری مجاور مقعد ایجاد شده و باعث میشود، بیمار احساس درد، خونریزی، خارش و سوزش مقعد داشته باشد. این بیماری باید به محض شروع اولین علائم درمان شود، در غیر این صورت ممکن است عوارض خطرناک این بیماری ایجاد شود. خوشبختانه آبسه درمان قطعی دارد. برای آشنایی با روشهای درمان تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

آبسه مقعد چیست؟

آبسه مقعدی یا همان آبسه پری آنال (پری رکتال)، به تجمع عفونت در زیر پوست نواحی اطراف مقعد و راست روده اطلاق می شود. در اثر این بیماری توده هایی متورم و ملتهب و قرمز رنگ و بزرگتر از جوش در مجاورت مقعد ایجاد میشود که اغلب به شدت دردناک هستند.

غده هایی در اطراف ناحیه مقعد وجود دارد، که ممکن است به علتهای مختلفی دچار عفونت شوند، در نتیجه دهانه آنها بسته شده و متورم می شوند، از این تجمع چرک با نام آبسه یاد می شود. آبسه پری آنال می تواند در سوراخ مقعد و یا در جداره راست روده ایجاد شود.

علت آبسه مقعد

یکی از علت های شایع بروز این بیماری درگیری با باکتری‌هایی مثل استافیلوکوک و اشرشیاکولی و یا انواع قارچ ها می باشد. همچنین یکی از مهمترین علت های این عارضه مسدود شدن دریچه غددی است که به داخل روده بزرگ تخلیه میشوند، وقتی این غدد مسدود شوند، به تدریج عفونت تجمع کرده و آبسه مقعد ایجاد میشود. برخی از بیماریها نیز می توانند باعث ایجاد این بیماری شوند. بیماریهای عامل آبسه عبارتند از :

• بیماری های التهابی روده، مثل کرون روده یا کولیت اولسراتیو
• دیورتیکولیت
• بیمارهایی که سیستم ایمنی را ضعیف می کنند، مثل دیابیت و HIV
• بیماریهای التهابی لگن (PID)
• بیماریهای مقاربتی یا جنسی
• اضافه وزن
• شیمی درمانی
• سرطان
• مصرف برخی داروها مانند پردنیزون
• عوارض بیماری های نشیمنگاهی مثل شقاق
• بیماری سل
• بارداری
• آپاندیسیت
• عوارض جراحی
• قرار دادن اجسام خارجی در مقعد

به نقل از kidshealth.org

آبسه در نتیجه ی تلاش بدن برای بهبود عفونت ایجاد میشود. آبسه ها پس از ورود باکتری ها، قارچ ها یا سایر میکروب ها به بدن – معمولاً از طریق یک زخم باز مانند بریدگی – ایجاد می شوند و تجمع باعث عفونت می شوند. هنگامی که این اتفاق می افتد، سیستم ایمنی بدن فعال می شود و گلبول های سفید خون را برای مبارزه با عفونت می فرستد. این گلبول های سفید همراه با باقی مانده باکتری ها در زخم جمع شده و باعث ایجاد چرک میشوند.

علائم و نشانه های آبسه پری آنال

مهمترین نشانه این بیماری درد است که احتمالاً با شروع شدن آبسه اندک و پراکنده بوده و با شدت گرفتن بیماری درد ثابت و همیشگی می شود. این درد معمولاً با تغییر وضعیت بدن شدت می یابد.

• درد ضربان دار یا درد هنگام لمس ناحیه یا درد همزمان با اجابت مزاج
• تورم در نواحی اطراف مقعد
• بوی بد مقعد
• ترشحات مقعد
• احساس سفتی و داغی آبسه
• آبسه می تواند روی پوست و یا در اعماق آن ایجاد شود.
• تب و لرز
• توده قابل لمس
• قرمزی و التهاب نواحی اطراف مقعد
• یبوست

انواع آبسه پری آنال

انواع آبسه مقعدی به این شرح است :

• آبسه مقعدی : این آبسه در اطراف مقعد شکل می گیرد و در ۶۰% از مواقع آبسه از نوع مقعدی است.
• آبسه ایسکیو آنال : این نوع آبسه در ناحیه اسفنکتر خارجی مقعد با ترشح چرک به فضای ایسکیوآنال ایجاد می شود. در ۲۰% از مواقع آبسه از این نوع است.
• آبسه اینتراسفنکتریک : اسفنکتر مقعد داخلی و خارجی درگیر این نوع از آبسه می شود، در این حالت بیمار احتمالاً درد عمیقی را در کانال مقعد تجربه می کند. در ۵% موارد آبسه از این نوع است.
• سوپرالواتور : آبسه در بالای عضله لواتورآنی ایجاد می شود. احتمال بروز این آبسه در زنان بیشتر از مردان است. در ۴% موارد آبسه از نوع سوپرالواتور است.
• زیر مخاطی : در این حالت آبسه زیر مخاط مقعد است که تنها در ۱% از موارد ایجاد می شود.
• آبسه پری رکتال : این آبسه از علائم اختلال مقعد است که ناشی از انسداد غدد مقعدی رخ می دهد، در اغلب موارد این آبسه ابتدا در انتراسفنکتریک و سپس در امتداد بالقوه مجاور ایجاد می شود.

عکس آبسه مقعد

با دقت در عکس عفونت مقعد می توانید بیشتر با ماهیت این بیماری آشنا شوید.

مطالعه کنید : علت عفونت مقعد چیست؟

چه آبسه هایی خطرناک هستند؟

بیماری آبسه به خودی خود خطرناک نیست! اما اگر برای درمان آن کاری نکنید، ممکن است عوارض خطرناک بیماری ایجاد شود. از نشانه هایی آبسه های خطرناک تر می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• آبسه هایی که بیشتر از یک سانتی متر عمق دارند.
• اگر آبسه مدام در حال بزرگ تر شدن و دردناک شدن است.
• اگر آبسه در نزدیکی کشاله ران و مقعد قرار دارد.

همچنین اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، باید سریعاً برای درمان با پزشک مشورت کنید.

• تب
• کم آبی بدن
• احساس خستگی
• بد بو شدن آبسه
• افزایش ضربان قلب و تنفس

اگر دچار آبسه مقعد هستید، از لمس کردن و فشردن آن خودداری کنید. فشار دادن آبسه به منظور تخلیه عفونت می تواند باعث گسترش این عفونت به سایر نواحی اطراف خود شود و باعث افزایش تعداد آبسه ها و یا سایر مشکلات شود.

عوارض آبسه

اگر مدت طولانی آبسه را درمان نکنید، و یا اگر فرآیند درمان آبسه را کامل نکنید احتمال تبدیل آبسه به فیستول وجود دارد، چرا که در این حالت عفونت گسترش یافته و بافت های اطراف را درگیر می کند. گسترش عفونت از داخل روده تا سطح پوست می تواند مسیری را ایجاد کند که فیستول نام میگیرد.

فیستول از بیماری های ناحیه مقعد است که موجب میشود کانالی غیر طبیعی میان دو عضو از بدن شود. مهمترین علت بروز فیستول ابتلا به آبسه مقعدی است. در حدود ۵۰% از موارد آبسه به فیستول می انجامد.

مطالعه کنید : فیستول چیست؟ علت، علائم و تشخیص بیماری فیستول مقعدی

علاوه بر فیستول، آبسه درمان نشده خطر ابتلا به عفونت سیستمیک را افزایش می دهد. یعنی عفونت می تواند به بافت های اطراف گسترش یابد و یا وارد خون شده و بیماری گند خونی را ایجاد میکند.

درمان آبسه مقعدی

تنها راهکار درمانی موجود برای آبسه خارج نمودن چرک آن توسط ایجاد برش بر روی آن است، البته در برخی موارد آبسه خود به خودی تخلیه خواهد شد. معمولاً پس از تخلیه چرک بخیه بر روی آن زده نمی شود زیرا که لازم است بافت های آسیب دیده از داخل به سمت پوست در یک دوره زمانی مشخص التیام یابند. روشهای درمان آبسه به این شرح است:

درمان آبسه با لیزر

بهترین روش درمان آبسه با لیزر است. لیزر آبسه در کلینیک و بدون نیاز به بیهوشی و سرپایی انجام میشود. کل فرآیند درمان به کمتر از نیم ساعت زمان نیاز دارد. در این روش پزشک با استفاده از لیزر بر روی آبسه برش ایجاد شده و عفونت آن را به طور کامل تخلیه میکند. به این شکل از انتقال عفونت به سایر بافت های اطراف و یا هود مجدد بیماری جلوگیری خواهد شد. از طرفی در این روش برخلاف روشهای جراحی عفونت کاملاً تخلیه و به این ترتیب از عوارض بیماری یعنی فیستول جلوگیری خواهد شد.

مزایای لیزر آبسه مقعد

از مهمترین مزیت های درمان با این روش میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:درمان آبسه بدون درد یا خونریزی

• میکروب زدایی
• بدون نیاز به بخیه
• پیشگیری از فیستول
• کاهش طول درمان به این روش
• صرفه جویی در زمان و هزینه ها
• درمان قطعی بیماری و پیشگیری از عود مجدد
• درمان سرپایی و بدون نیاز به داروی بیهوشی

هزینه لیزر آبسه

هزینه لیزر آبسه بسته به اندازه، نوع آبسه و محل قرارگیری آن و نیز کلینیک که لیزر را در آن انجام می دهید، متفاوت خواهد بود. برای تعیین دقیق آبسه باید بیمار تحت معاینه و آزمایش قرار گیرد.

درمان آبسه با دارو

همان طور که می دانید آبسه عفونت است و برای درمان آن باید آنتی بیوتیک مصرف کنید. جهت اثر بخشی از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها پرهیز کرده و حتما جهت تعیین آنتی بیوتیک مناسب و دوز آن با پزشک مشورت کنید. زیاده روی در مصرف این دارو میتواند به مقاومت آنتی بیوتیکی بیانجامد. این دارو بسته به نظر پزشک بین ۷ الی ۱۰ روز مصرف میشود.

ممکن است یک دوره مصرف آنتی بیوتیک قبل از جراحی یا لیزر توصیه شود. زیرا در این صورت نتیجه ی درمان اثر بخش تر خواهد بود. از جمله دارو های مناسب می توانیم به این موارد اشاره کنیم :

• سیپروفلوکساسین
• مترونیدازول
• آمپی سیلین / سولباکتام

جراحی

جراحی آبسه یکی از رایج ترین روشهای درمان این بیماری است. در این روش برشی عمیق در نزدیکی آبسه ایجاد می کنند تا به این طریق عفونت آن به طور کامل تخلیه شود. این جراحی اغلب سرپایی و در مطب پزشک انجام میشود.

درمان خانگی آبسه مقعدی

با انجام نکات زیر می توانید به افزایش سرعت بهبودی زخم آبسه کمک نمایید.

• به منظور کاهش درد و تخلیه عفونت، استفاده از کمپرس گرم و یا نشستن در آب گرم توصیه میشود.
• مصرف آنتی بیوتیک می تواند به کاهش عفونت کمک نماید.
• استعمال عسل بر روی آبسه در کاهش التهاب موثر خواهد بود.
• سعی کنید به نحوی بنشینید و بخوابید که کمترین فشار به آبسه وارد شود.
• ضماد زردچوبه می تواند به تخلیه عفونت آبسه کمک نماید.
• روغن درخت چای دارای خواص ضد التهابی است که می تواند به کاهش عفونت کمک نماید.

مراقبت های پس از درمان

اما پس از تخلیه لازم است از ناحیه اطراف آن مراقبت نمایید تا مجدداً عفونت نکند، برای این منظور رعایت نکات زیر الزامی است:

• استفاده از حمام سیتز و رعایت بهداشت توصیه می شود. پس از خروج چرک درد آبسه تا حد زیادی کاهش خواهد یافت.
• به منظور پیشگیری از عفونت لازم است با تجویز پزشک از داروهای آنتی بیوتیک و ضد قارچ و همچنین مسهل نیز استفاده نمایید.
• از دستکاری زخم خودداری کنید.
• اگر زخم با پانسمان پوشانده شده، لازم است هر روز آن را تعویض نمایید.
• اگر زخم آبسه در طی یک هفته بهبود نیافت، با پزشکی که آبسه را درمان کرده است مشورت کنید.
• رژیم غذایی بیمار در این مدت باید به نحوی باشد که دچار یبوست نشود. باید به حد کافی از فیبر در رژیم غذایی خود بهره ببرید.

برای درمان آبسه مقعد به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

در صورت تجربه اولین علائم این بیماری از خوددرمانی و اقدام به تخلیه آبسه خودداری کنید و در اولین فرصت با پزشک در این مورد مشورت نمایید. برای تشخیص این بیماری میتوانید به پزشک عمومی و یا پوست مراجعه کنید. اما جهت درمان قطعی توصیه می شود به متخصص جراح مراجعه کنید. این متخصص دانش و تسلط کافی بر انجام جراحی بخش های مختلف بدن به خصوص مقعد که ناحیه ای حساس است، را دارد.

تشخیص

ساده ترین راهکار تشخیص آبسه مقعدی توسط معاینه چشمی و بررسی سوابق بیمار و علائم او می باشد. اگر آبسه توسط معاینه چشمی قابل مشاهده نبوده و یا پزشک قصد بررسی بیشتر به منظور دریافت احتمال بروز فیستول را داشته باشد، ممکن است انجام سی تی اسکن یا ام .آر. آی را تجویز نماید.

در برخی موارد ممکن است آبسه به اشتباه بواسیر تشخیص داده شود که در این مورد لازم است، بدانید درد آبسه در طول زمان بیشتر شده و با انجام راهکار های درمان بواسیر بهبود نخواهد یافت، همچنین آبسه به علت تجمع عفونت همیشه با تب و لرز همراه است.

پیشگیری

امکان پیشگیری قطعی از این بیماری وجود ندارد، ولی می توان با رعایت نکات زیر از این بیماری و یا عود مجدد آن پیشگیری کنید :

• رعایت بهداشت مقعد و پیشگیری از عفونت آن
• کنترل بیماریهای التهابی روده
• استفاده از کاندوم حین مقاربت جنسی به خصوص رابطه مقعدی برای پیشگیری از بیماریهای جنسی
• درمان سریعع آسیب های پوستی
• رعایت بهداشت و شستشوی دست ها.

سوالات متداول آبسه مقعد