سرطان روده بزرگ، علت، علائم و درمان

پولیپکتومی یک روشی است که در آن پولیپ ها(توده های ریزی که بر روی دیواره داخلی روده بزرگ رشد می کنند) به کمک و در جریان کولونوسکوپی برداشته می شوند، یعنی روشی که در آن یک وسیله خاص به نام کولونوسکوپ ، به داخل رکتوم برای مشاهده رکتوم و روده های بزرگ وارد می شود.

عمل برش و حذف موضعی را می توان برای درمان سرطان رکتوم (انتهایی ترین قسمت کولون) استفاده کرد. این روش شامل حذف توده سرطانی و قسمتی از بافت دیواره رکتوم است. این روش ممکن است که از طریق مقعدی (منفذ انتهایی راست روده) و یا از طریق ایجاد یک برش کوچک در ناحیه راست روده انجام شود. در این روش نیازی به انجام جراحی های بزرگ ناحیه شکمی نمی باشد.

عمل قطع و برداشت شامل برداشت بخشی و یا همه کولون همراه با توده های سرطان و بافتهای متصل به آن است.

عمل جراحی لاپاروسکوپی کلمه “لاپاروسکوپی” به معنی مشاهده کردن داخل حفره شکم با استفاده از یک دوربین همراه با یک کابل است. برای انجام عمل لاپاراسکوپی، بین ۳ تا ۶ برش کوچک (۵ الی۱۰ میلیمتر) در ناحیه شکم ایجاد می شود. لاپاراسکوپ و دستگاه های مخصوص لاپاروسکوپی از طریق این برش های کوچک وارد ناحیه شکمی می شوند. سپس جراح توسط لاپاراسکوپ هدایت شده، تصاویری از اندام های دستگاه گوارش را در یک مانیتور تصویری بدست می آورد.

تا همین اواخر، تمام اعمال جراحی روده و یا دستگاه گوارش از طریق ایجاد برش و شکاف های طولانی در ناحیه شکم انجام می شده است، که اغلب باعث دردناکی بعد از عمل و زمان طولانی کسب بهبودی مجدد می شدند. در اوایل دهه۱۹۹۰ میلادی، پزشکان استفاده از یک لاپاراسکوپ را که یک ابزار با کاربری درمان مشکلات و بیماری های زنان و بیماری های کیسه صفرا بود، را برای انجام برخی از انواع خاصی از جراحی های روده شروع کردند. در روش عمل جراحی لاپاروسکوپی به جای ایجاد برش های طولانی که در جراحی های سنتی (باز) رایج است، فقط برش های کوچک انجام می شود تا همان عمل جراحی مشابه انجام شود. نوع دیگری از عمل جراحی لاپاروسکوپی” به کمک دست” نامیده می شود و اجازه می دهد تا دستان یکی از جراحان در حفره شکمی قرار داده شود، در حالی که همچنان در حال مشاهده آن محوطه به روش لاپاراسکوپی است.
در صورت استفاده از رهیافت لاپاراسکوپی، متعاقب انجام عمل جراحی، درد و بافت اسکار کمتر در بیمار،روند بهبودی سریعتر و کاهش خطر ابتلا به عفونت نسبت به عمل جراحی باز که از طریق ایجاد برش های بزرگتر انجام می پذیرد، از مزایای این روش خواهند بود.
جراحان کولورکتال از روش لاپاروسکوپی برای درمان بیماری های زیر استفاده می کنند:

• بیماری کرون
• سرطان کولون
• دیورتیکولیت
• پولیپوزیس فامیلی
• برخی پولیپ های خاص روده ای که توسط کولونوسکوپی قابل برداشتن نیستند
• نشت محتویات روده ای و یا بی اختیاری مدفوع
• پرولاپس رکتوم
• کولیت زخم شونده(اولسراتیو)
• برخی سرطانهای رکتوم

انواع مختلف اعمال جراحی وجود دارند که ممکن است برای درمان سرطان کولورکتال مورد استفاده واقع شوند:

قطع و برداشت بخشی از کولون(کولئوکتومی نسبی) همانطور که از نام آن پیداست، زمانی است که جراح فقط بخشی از روده را حذف می کند. بخش های باقی مانده روده در طی یک روشی که پزشکان به آن آناستاموزیس می گویند، به یکدیگر متصل می شوند. اگر شما یک عمل جراحی کولئوکتومی نسبی داشته اید، اعمال گوارشی شما به همان میزان قبل از اینکه سرطان داشته باشید، باز خواهد گشت.

کولئوکتومی راست یا ایلئوکتومی در جریان کولئوکتومی راست، قسمت سمت راست روده بزرگ برداشته می شود. در طی یک عمل ایلئوکتومی که آخرین بخش از روده کوچک بوده و به سمت راست روده بزرگ متصل بوده، و به اصطلاح ایلئوم نامیده می شود، نیز برداشته می شود.

قطع و برداشت Abdominoperineal این حالت یک عمل جراحی است که در آن مقعد، رکتوم و کولون سیگموئید برداشته می شوند. زمانی که مقعد برداشته می شود، یک کولئوستومی دائمی مورد نیاز است.

Proctosigmoidectomy در این عمل، ناحیه آسیب دیده از رکتوم و کولون سیگموئید، برداشته می شود.

کولئوکتومی کل شکمی یک کولئوکتومی کل شکمی، عملی است که در آن کل روده بزرگ را بر می دارند.

پروکتوکولئوکتومی کلی این عمل گسترده ترین و وسیعترین عمل جراحی مربوط به روده ها بوده و شامل برداشت هم رکتوم و هم روده های بزرگ را می شود. اگر جراح بتواند مقعد را باقی بگذارد و مقعد به خوبی کار کند، در برخی موارد یک کیسه ایلیال می تواند ایجاد شود تا شما مشابه با وضعیت قبل از ابتلا به سرطان، قادر به رفتن به توالت باشید. با این حال، اغلب یک ایلئوستومی دائمی مورد نیاز است، به خصوص که اگر مقعد نیز قرار است برداشته شود، و یا اینکه ضعیف و یا آسیب دیده است.

سایر روشهای درمانی برای سرطان کولورکتال

Stomas یا Ostomies استوما یک مجرای باز شده از بخش هایی از دستگاه گوارش و فیمابین پوست است. کولئوستومی باز کردن یک مجرا از روده بزرگ بر روی پوست است و ایلئوستومی باز کردن مجرایی از ایلئوم(یا روده کوچک) بر روی پوست است. کولئوستومی یا ایلئوستومی ممکن است به شکل دائمی و یا موقت باشد. Stomas دائمی زمانی ایجاد می شود که مدفوع بعد از جراحی نمی تواند مسیر طبیعی خود را طی کند. Stomas موقت برای دورنگاه داشتن مدفوع از منطقه آسیب دیده و یا که اخیرا عمل شده و در حال بهبودی می باشد، انجام می گیرد. مدفوعی که از استوما خارج می شود در کیسه ای جمع آوری می شود.

تغییر مسیر مدفوع این روش برای ایجاد یک ایلئوستومی (باز کردن مجرایی بین سطح پوست و روده کوچک) و یا کولئوستومی (باز کردن مجرایی بین سطح پوست و روده بزرگ) استفاده می شود. این روش اغلب به عنوان یک ابزار موقت برای درمان عفونت، عمل جراحی اخیر و یا در موارد التهاب مزمن استفاده می شود.

کیسه K : کیسه K نیز به عنوان ” ایلئوستومی خوددار” شناخته می شود. بر خلاف کیسه J که به مقعد متصل شده است و به شما اجازه می دهد تا به روش معمولی به توالت بروید، کیسه K یک شکل اختیاری و تجملی از یک ایلئواستومی است. بر خلاف یک ایلئوستومی معمولی که باید به کیسه ای خارج از بدن متصل شود، کیسه K یک مخزنی را برای مدفوع ایجاد می کند و یک دریچه سوزنی شکل، برای جلوگیری از نشت مدفوع به آن اضافه می شود. کیسه با قرار دادن یک کاتتر(سوند) سفتی از طریق استوما، که در محل خالی با گاز پانسمان پوشانیده شده است، تخلیه می شود. یک مشکل مرتبط با کیسه، و دلیل اینک در بین جراحان محبوبیت زیادی ندارد، این است که دریچه اغلباً خوب کار نمی کند و یا دچار لغزش از محل اولیه شده می شود و برای تعمیر آن نیاز به انجام عملیات دیگری وجود دارد. این عمل جراحی بسیار پیچیده بوده و مشکلات طولانی مدت نیز متعاقب آن شایع است. این عمل معمولا فقط در صورتی انجام می شود که استفاده از کیسه ایلیال گزینه اجرایی و انتخابی نباشد.

کیسه ایلیال (J) پس از انجام یک عمل پروکتوکولئوکتومی کامل و برای جایگزینی رکتوم و فراهم آوردن محلی برای ذخیره مدفوع قبل از رفتن به توالت، برخی مواقع جراحان می توانند یک کیسه از انتهای روده کوچک که ایلئوم نامیده می شود،ایجاد نمایند. اشکال مختلفی از کیسه ایلیال وجود دارد که بعد از شکلی که در انتهای روده کوچک و قبل از بخیه زدن و تثبیت به خود می گیرند، نامگذاری می شوند. شایع ترین شکل، کیسه J است. ایجاد کیسه پیچیده بوده و گاهی اوقات بخوبی کار نمی کند. برای افزایش شانس شما، جراح یک ایلئوستومی موقت را انجام خواهد داد که اجازه می دهد کیسه بدون اینکه مجبور به دفاع از خود در مقابل جریان عبور مدفوعی باشد، بهبود یابد . معمولا ایلئوستومی موقت می تواند پس از حدود دو تا سه ماه، برداشته شود.